یکی از چهره‌های برجسته حوزه علمیه قم،حضرت آیت‌الله آقای فاضل‌لنکرانی توسط مردم قم و شمار زیادی از علاقه‌مندان وی که از شهرها و حتی برخی از کشورهای حاشیه خلیج فارس به قم آمده بودند، تشییع و در حرم مطهر حضرت معصومه (س) دفن شد.من که شاهد تشییع جنازه از تلویزیون بودم، شاهد حضور هزاران نفر در این تشییع بودم که با عشق و علاقه و با چهره‌هایی مضطرب و در عین حال شائق، در این تشییع شرکت کرده بودند. روشن است که تصاویر این تشییع جنازه بر اساس آنچه که از زوایای مختلف فیلمبرداری شده، در رسانه‌های تصویری قابل رؤیت خواهد بود.اگر قدری به گذشته مراجعه کنیم، فراوانند کسانی که تشییع جنازه آیت‌الله العظمی بروجردی را به خاطر دارند و از فراوانی جمعیتی که آن روز در قم اجتماع کردند، خاطره‌ها می‌گویند. خود من نیز خاطره تشییع پیکر برخی از مراجع دیگر قم از جمله آیت‌الله العظمی میرزا جواد تبریزی را به خاطر دارم. و در رأس آنان، تشییع امام امت که شاید بی‌مانندترین تشییع‌ انجام شده در تاریخ است.اما جدای از آن که این تشییع عشق و علاقه وافر مردم را به مرجعیت نشان می‌دهد، این حضور نشانگر نکات دیگری هم هست که می‌بایست به آن توجه کرد.در درجه اول، برای کارگزاران حکومتی و دولتی که به اسم جمهوری اسلامی و دولت دینی رشته امور را در دست دارند. آنان می توانند با ملاحظه این تصاویر دریابند که ایمان مردم در اصل به دین است و قدرت و سکان داری بدون اعتنای به دین و دینداری و اهمیت دادن به شرع و احکام دینی و دفاع از حقوق شرعی مردم، چیزی نیست که ارزشی داشته باشد. آن چه که مردم از آن تقدیر می کنند، متن حق و حقیقت است، چه صاحب آن بر سریر قدرت باشد یا در حاشیه و خانه و مدرسه سرگرم درس و بحث. این علم و تقواست که مردم از آن تقدیر می‌کنند.اما یک گوشه دیگر این تشییع جنازه، درسی برای لائیک‌های ماست که تصور می‌کنند هرچه دنیا جلوتر می رود، مردم بی دین تر می شوند و گویا فرهنگ جدید غربی حرف اولین و آخرین را می‌زد. این جماعت، با کمال تأسف، صد سال است که همین خیال خام و اشتباه را می‌کنند. اما هر بار که مرجعی می‌میرد و موج جمعیت در تشییع آنان حاضر می شود، در می یابند که تاکنون به خطا رفتند و مردم همانجا، یعنی سرجای اصلی خودشان، ایستاده اند. شک نباید کرد که حتی اگر مردم برای مدتی آن راه و رسم را فراموش کرده و دنبال این و آن بروند، باز در وقت حساس، حس باطنی و علائق ایمانی خود را در ارتباط با استوانه‌های علم و تقوا نشان می دهند و امروز یکی از آن روزها بود.روشن است که در میان تشییع جنازه‌هایی که انجام می‌شود، چنین جمعیت‌هایی در این وسعت و با این عشق و علاقه، تنها برای مراجع دینی اجتماع می کند. این امر البته منحصر به مسلمانان نیست. این حضور نشانگر آن است که مردم، پیرو آنانی هستند که بر دلهایشان حکومت می‌کنند.